Akcionarsko društvo
Akcionarsko društvo osniva jedno ili više fizićkih lica, akcionara, a osnovni kapital društva je podeljen na akcije. Ono što je važno jeste da akcionari ne odgovaraju za obaveze društva, osim u slučaju zloupotrebe pravila o organičenoj odgovornosti. Akcionarsko društvo odgovara za svoje obaveze celokupnom imovinom, a društvo može biti javno ili ne.
Akcionari koji osnivaju društvo potpisuju osnivački akt i prvi statut društva. Osnivački akt akcionarskog društva se ne menja. Statutom se uređuje upravljanje društvom i druga pitanja u skladu sa zakonom.
Statut i njegove izmene i dopune donosi skupština običnom većinom glasova svih akcionara sa pravom glasa, osim ako je veća većina predviđena statutom.
Osnivački akt akcionarskog društva
Osnivački akt mora da sadrži:
- Ime, jedinstveni matični broj i prebivalište akcionara koji je domaće fizičko lice, odnosno ime, broj pasoša ili drugi identifikacioni broji prebivalište akcionara stranog fizičkog lica;
- Poslovno ime, matični broj i sedište akcionara koji je domaće pravno lice odnosno
- Poslovno ime, broj registracije ili drugi identifikacioni broj i sedište akcionara stranog pravnog lica;
- Poslovno ime i sedište društva;
- Pretežna delatnost društva;
- Ukupan iznos novčanog uloga, odnosno novčanu vrednost i opis nenovčanog uloga svakog od akcionara koji osnivaju društvo, i rok uplate odnosno unosa uloga;
- Podatke o akcijama koje upisuje svaki akcionar koji osniva društvo i to: broj akcija, njihovu vrstu i klasu, njihovu nominalnu vrednost, odnosno kod akcija bez nominalne vrednost i deo osnovnog kapitala za koji su one izdate;
- Izjavu osnivača da osnivaju akcionarsko društvo i preuzimaju obavezu uplate odnosno unosa uloga po osnovu upisanih akcija
Statut akcinarskog društva
Ovaj statut treba da sadrži:
- Poslovno ime i sedište društva;
- Pretežnu delatnost društva;
- Podatke o visini upisanog i uplaćenog osnovnog kapitala, kao i podatke o broju i ukupnoj nominalnoj vrednosti odobrenih akcija, ako postoje
- Bitne elemente izdatih akcija svake vrste i klase u skladu sa Zakonom o tržištu kapitala;
- Kod akcija koje nemaju nominalnu vrednost i iznos dela osnovnog kapitala za koji su one izdate, odnosno računovodstvenu vrednost, uključujući i eventualne obaveze, ograničenja i privilegije vezane za svaku klasu akcija;
- Vrste i klase akcija i drugih hartija od vrednosti koje je društvo ovlašćeno da izda;
- Posebne uslove za prenos akcija, ako postoje;
- Postupak sazivanja skupštine;
- Određivanje organa društva i njihovog delokruga, broja njihovih članova, bliže uređivanje načina imenovanja i opoziva tih članova, kao i način odlučivanja tih organa;
- Druga pitanja za koja je ovim ili posebnim zakonom određeno da ih sadrži statut akcionarskog društva
Registracija akcionarskog društva
Propisana dokumentacija i naknada za registraciju:
- Osnivački akt sa overenim potpisima članova društva;
- Statut društva potpisan od strane članova društva;
- Potvrda kreditne institucije o uplaćenim akcijama u novcu, odnosno procena ovlašćenog procenjivača vrednosti nenovčanog uloga ili potvrda nadleţnog organa o proceni vrednosti nenovčanog uloga u skladu sa zakonom
- Odluka o imenovanju direktora, ako nisu određeni statutom;
- Odluka o imenovanju članova nadzornog odbora, ako je upravljanje dvodomno, a nisu određeni statutom;
- Odluka o imenovanju članova izvršnog odbora, ako je upravljanje dvodomno;
- Odluka o imenovanju zastupnika društva, ako nisu određeni statutom;
- Potpis zastupnika overen od strane nadležnog organa overe
Naknada za registraciju osnivanja iznosi 4.500 din, a prilikom podnošenja prijave za osnivanje uplaćuje se i naknada za registraciju i objavljivanje osnivačkog akta u iznosu od 1.000,00 dinara.
Minimalni osnovni kapital za osnivanje akcionarskog društva iznosi 3.000.000,00 dinara, osim ako je posebnim zakonom predviđen veći iznos. Nominalna vrednost jedne akcije ne moţe biti niža od 100 dinara.
Šta je dividenda?
Deo dobiti akcionarskog društva koje se isplaćuje vlasnicima akcija, odnosno vlasnicima kompanije predstavlja dividendu. Odluka o isplati donosi se na godišnjoj skupštini glasanjem svih prisutnih vlasnika akcija. Da li će do isplate doći i kolika će ona biti, zavisi od rezultata poslovanja kompanije, kao i o potrebama firme za daljim sredstvima za investiranje.
Dividenda određuje vrednost akcije, a u teoriji, ona se isplaćuje kada firma ostvaruje pozitivan rezultat i kada namiri sve potrebe za investiranjem u razvoj poslovanja. Dobit može da ostane neraspodeljena, a može da se uloži u investicije.